Henryk Albin Tomaszewski

H. A. Tomaszewski, patera, 1964, zbiory: Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze, fot. D. Pawłowska

Tomaszewski – jeśli można tak powiedzieć – jest rasowym szklarzem. Czuje znakomicie tworzywo szklarskie i posiada niesłychane po prostu jego opanowanie. Poczucie i wyczucie materiału z jednej strony a umiejętność i pomysłowość z drugiej, pozwoliły artyście stworzyć styl własny modelunku i zdobnictwa. /…/

Ta swego rodzaju wirtuozeria decyduje o odrębności szkieł Tomaszewskiego, wyróżniających się całą klasą od wyrobów innych artystów. Jego szkła mogą śmiało współzawodniczyć z wyrobami szwedzkimi czy czeskimi. Przekonują nas o tym reprodukcje szkieł obcych, które oglądać możemy w czasopismach zagranicznych. Wydaje się nawet, iż bogactwo pomysłów i żywotność naszego artysty przerasta twórczość wielu artystów obcych. Wartość szkieł Tomaszewskiego dla naszej produkcji jest tym większa, że szkła jego reprezentując niewątpliwy dorobek Polski na tym polu, inny od osiągnięć zagranicznych, reprezentują nasz poważny wkład w zakresie szkła artystycznego.

Stanisław Gebethner (1897–1984) – kustosz Działu Sztuki Zdobniczej Muzeum Narodowego w Warszawie, Przegląd Artystyczny,
nr 5–6, 1954

H. A. Tomaszewski, wazony, ok. 1950, zbiory: Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze, fot. A. Podstawka

Żył w latach 1906–1993. Uczył się w Miejskiej Szkole Sztuk Zdobniczych i Malarstwa w Warszawie, 1926–1930, a następnie kontynuował naukę w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych pod kierunkiem prof. Tadeusza Breyera (rzeźba) oraz prof. Tadeusza Pruszkowskiego (malarstwo), u którego uzyskał dyplom, 1939.

Pracował w Hucie Szkła „Józefina” (późniejsza Huta Szkła Kryształowego „Julia”) w Szklarskiej Porębie, 1946–1950. Następnie prowadził Pracownię Projektowania Szkła we wrocławskiej Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych (obecnie: Akademia Sztuk Pięknych im. E. Gepperta), 1950–1952. W latach późniejszych realizował projekty ze szkła unikatowego w zakładach podwarszawskich: w hucie na Targówku oraz w Wołominie, Falenicy i Ożarowie. Laureat prestiżowych nagród artystycznych. Brał udział w wielu indywidualnych wystawach w kraju oraz w Czechosłowacji, NRD, Wielkiej Brytanii i ZSRR.

Jego prace znajdują się w kolekcjach państwowych i prywatnych w kraju i za granicą.

Zajmował się także malarstwem i rysunkiem, jednak to rzeźba była w centrum jego artystycznych zainteresowań. Inicjator nowych trendów w projektowaniu szkła przemysłowego w powojennej Polsce. Tworzył głównie ze szkła formowanego ręcznie na gorąco, przy pomocy piszczeli i skonstruowanych przez siebie narzędzi. Realizował szklane kompozycje rzeźbiarskie inspirowane formami organicznymi, fauną i florą. Jego prace nawiązują także do muzyki. Wiele podróżował.